Przysłowie znalezione w aktach smogorzowskiej parafii

Znalezione w aktach smogorzowskiej parafii.

Na jednej ze stron akt parafialnych pisanych w języku niemieckim, z lipca 1859 roku, znajduje się zapisek w języku polskim:

DRZE PAN CHŁOPA
JAKO SZKOPA,
A DIABEŁ PANA
JAKO BARANA.

Skan strony akt parafialnych z tekstem przysłowia

O przysłowiu tym, jako pochodzącym z okolic Ścinawy pisał Lompa, choć jego brzmienie było odrobine zmienione –
Pan drze chłopa jako szkopa, a pop drze pana jak barana;

Inne źródło (dziennik Górno Śląski) donosi:
Wieś Wieszowa w powiecie bytomskim wywodzi swą nazwę stąd, że w jej pobliżu istniała szubienica, na której wykonywano wyroki śmierci. Razu pewnego powieszono chłopa za wypowiedziane słowa: “Pań drze chłopa jako szkopa, a pop pana jak barana“.

Tu może trzeba wytłumaczyć, że słowo szkop/skop oznacza kastrowanego barana. Do niedawna na mięso z baranów mówiło się niekiedy skopowina.

Nie dziwi chyba nikogo, że w tekście akt parafialnych zastąpiono słowo “pop” słowem “diabeł“.

Dla uważnych – na załączonym skanie można odczytać, kto pisał te słowa: pod przysłowiem można odczytać – pfarrer Marzon (proboszcz Marzon)

Fotografia smogorzowskiej plebanii z dawnej widokówki

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *