Relacja z uroczystości wmurowania kamienia węgielnego pod kościół w Smogorzowie w 1859r. (tłumaczenie)

Przedstawiamy tłumaczenie ciekawego dokumentu dotyczącego historii Smogorzowa. Jest to relacja ks. dziekana Franciszka Hertela z Krzyżownik z konsekracji kamienia węgielnego pod budowę nowej świątyni oraz wmurowania tego samego kamienia węgielnego w fundamenty nowego kościoła w Smogorzowie.

Tłumaczenia dokonał pan Kazimierz Cieplik (za życzliwym pośrednictwem ks. proboszcza Mariusz Białobłockiego z Rychtala):

ks. dziekan Franciszek Hertel z Krzyżownik

“Na pamiątkę !Dnia 9 lipca 1859 r. odbyło się z okazji kanonicznej wizytacji generalnej wielebnego biskupa Hebronu i biskupa pomocniczego z Wrocławia Bernarda Bogedaina, poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę nowego budynku kościoła, konsekrowania i złożenia na pierwotnym placu budowy zgodnie z biskupim rytuałem, na miejscu zniszczonego przez pożar 10 lipca 1854 r. o godzinie 11 w nocy, najbardziej szacownego starożytnego kościoła katolickiego na Śląsku w Smogorzowie, powiat Namysłów, rządu okręgowego we Wrocławiu, rychtalskiego dekanatu.

Obecni byli księża:
duchowni z rychtalskiego dekanatu:

1. Dziekan i proboszcz Franciszek Serafin Hertel z Krzyżownik
2. Wicedziekan i proboszcz Franciszek Serafin Marzon ze Smogorzowa
3. Inspektor szkolny namysłowskiego powiatu i proboszcz Karol Boromeusz Mrozik z Rychtala
4. Proboszcz Bernard Finke z Kowalowic
5. Proboszcz – administrator Mikołaj Kulawy z Włoch (pow.Namysłów)
6. Kapłan Rudolf Anderka z Rychtala
7. Kapłan Józef Wittkowitz z Krzyżownik
   z dekanatu namysłowskiego:


8. Dziekan i proboszcz miasta Józef Gebel z Namysłowa
9. Radca generalny urzędu wikariatu i II sekretarz Karol Steinig z Wrocławia
10. V-ce kustosz katedry, kustosz biblioteki katedralnej, wikariusz katedry Piotr Reinert jako ceremoniarz z Wrocławia

Oprócz zgromadzonych proboszczów, parafian i innych wiernych, obecni byli świeccy: budowniczy i architekt Langer z Wrocławia.

Przebieg uroczystości :
Z sali plebanii, do tymczasowo przeznaczonej do nabożeństw kaplicy, zgromadzenie idzie w porządku kościelnym, z krzyżem i chorągwią na czele, z pieśnią Kto się w opiekę, pod budowlę z zastygłymi dźwiękami stopionych (w pożarze – mój dop.) starych dzwonów, który staje się placem budowy. Młodzież ozdobiona krzyżami z kwiatów, prowadzona przez swojego nauczyciela, organistę Johanna Langera, podążała za biskupem, który szedł z mitrą, laską pasterską (pastorał) i licznym duchowieństwem które do niego dołączyło, budowniczy Langer oraz liczni zgromadzeni parafianie, zarówno katolicy jak i niekatolicy. Po przybyciu na plac budowy biskup zwrócił się do zebranych przy akcie święcenia po polsku, a proboszcz Gebel przemówił do obecnych po niemiecku, po czym poświęcono kamień węgielny i fundamenty.
Po zakończeniu konsekracji, zgromadzeni powrócili do kaplicy we wspomnianym porządku, śpiewając po polsku Te Deum, gdzie biskup zgodnie ze zwyczajem wyraził swoje zatroskanie i dalszą opiekę (nad parafią i wiernymi – mój dop.) i na tym uroczystość została zakończona.

Jednak po dokładnym zbadaniu fundamentów, miejsce do budowy nowego kościoła okazało się niewystarczające (nieodpowiednie), a miejscowemu proboszczowi Marzonowi udało się uzyskać instrukcje od Królewskiego Rządu Wrocławia i przed rokiem od Ministerstwa z Berlina miejsce (plac) na budowę budynku, które pod każdym względem było odpowiednie, do pozyskania na gruntach Dominium (majątku). Tak więc 5 września 1859 r. dziekan Hertel tam też położył kamień węgielny pod nowy budynek kościoła (w nowym miejscu – mój dop).

Uroczystość odbyła się w następujący sposób: we wmurowaniu kamienia węgielnego, po złożeniu świętej ofiary przez miejscowego proboszcza Marzona, o godzinie 9 rano w kaplicy, w której udział wzięli:
z dekanatu rychtalskiego:

1. dziekan i proboszcz Franciszek Serafin Hertel z Krzyżownik
2. wicedziekan i proboszcz Franciszek Serafin Marzon ze Smogorzowa
3. proboszcz Bernard Finke z Kowalowic
4. kapłan, były administrator parafii w Kostellitz, Ernst Schmude z Rychtala
5. kapłan Karol Boromeusz Dittrich z Krzyżownik

Nieobecni byli:
6. inspektor szkolny i proboszcz Karol Boromeusz Mrozik z Rychtala z powodu choroby, który podczas uroczystości miał wygłosić mowę po niemiecku
7. administrator Mikołaj Kulawy z Włoch z powodu funkcji kościelnych


z dekanatu namysłowskiego:
8. dziekan i proboszcz miasta Józef Gebel z Namysłowa
9. kapłan Mateusz Filistin z Namysłowaz dekanatu sycowskiego
10. proboszcz Daniel Stasch z Trębaczowa
11. lokalista i były proboszcz Skorogoszcza Jan Michatsch z Nowej Wsi Książęcej
12. królewski landrat namysłowskiego powiatu Salice Kontessa z Namysłowa (katolik)
13. królewski komornik i dzierżawca urzędu Dominium Kahl (niekatolik)
14. budowniczy i architekt Langer z Wrocławia

Z sąsiedztwa napłynęli parafianie i osoby innych wyznań wiary, w tym katolicki aspirant duchowieństwa Franz Schubert z Darnowca i odpowiednio Wrocławia.
Zgromadzenie nastąpiło na starym placu budowy w porządku kościelnym jak wcześniej.
Stamtąd kamień węgielny, już poświęcony przez biskupa, przeniesiony przez osiem uczennic na nowy plac budowy, gdzie nowe fundamenty były już na miejscu. Po zakończeniu pieśni dziekan Hertel najpierw zwrócił się do obecnych po polsku przy wzniesionym krzyżu i zgodnie z diecezjalnym rytuałem przystąpił do wmurowania kamienia węgielnego, z pominięciem błogosławieństwa tego kamienia.
Po zakończeniu aktu konsekracji wszyscy uczestnicy udali się do kaplicy, gdzie udzielono błogosławieństwa z najcenniejszym dobrem i uroczystość kościelna została zamknięta.

Oprócz wymienionych od 1 do 12 w uroczystościach wzięli udział: z Królewskiego Departamentu Inspektora Budowlanego – Blanckenhorn z Brzegu, geodeta von Hippel z (brak miejscowości).

Niżej podpisany kieruje do czytelnika tych wersów spisanych na pamiątkę, prosząc o pobożne „Memento” i wieczny odpoczynek, kiedy zostanie wezwany do wieczności.

Krzyżowniki, dnia 19 września 1859 r. Franciszek Serafin Hertel
dziekan i proboszcz”